Gắn liền với bộ đồ thờ cúng, bát sâm là vật phẩm được sử dụng phổ biến trên bàn thờ gia tiên và bàn thờ Phật. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm được ý nghĩa của vật phẩm này. Nếu bạn đang thắc “Bát sâm thờ dùng để làm gì?” hãy cùng tìm hiểu ý nghĩa của bát sâm qua bài chia sẻ dưới đây.
1. Bát sâm thờ là gì? Được sử dụng để làm gì ?
Tóm tắt nội dung
Cùng với những vật phẩm khác như bát hương, chóe thờ, kỷ chén, mâm bồng, đèn thờ, bát thờ… bát sâm là một vật phẩm thờ trong bộ đồ thờ cúng của người Việt.
Bát sâm còn được gọi là bát nắp, được đặt trên ban thờ vào ngày rằm, ngày lễ tết. Bát sâm được dùng để đựng trà. Với những người theo phật họ sẽ thay chén kỷ ngai để đựng nước, đựng rượu cúng mâm lễ mặn và thay vào đó là bát sâm đựng trà bày lên trên mâm xôi gà, tạo nên một mâm cúng đầy đủ và độc đáo, thể hiện lòng thành kính với bậc bề trên.
Bên cạnh đó, bát sâm cũng có thể được sử dụng để đựng gạo, muối hay nước để dâng lên bàn thờ gia tiên, bàn thờ Phật hay bàn thờ Thần Tài… thể hiện mong muốn ông bà tổ tiên và các thần linh phù hộ độ trì cho con người sức khỏe, gia đình ấm êm và sung túc.
Cũng như những vật phẩm thờ khác, bát sâm mang ý nghĩa tượng trưng cho linh khí của trời đất, là thứ khí trong sạch, thuần khiết và trong lành nhất, tượng trưng cho lòng thành kính của con cháu dâng lên ông bà tổ tiên, dâng lên các bậc thần linh với mong ước đủ đầy, mong cầu những điều tốt đẹp.
2. Bát sâm được bài trí như thế nào?
Việc bài trí bát sâm và những vật phẩm thờ phụ thuộc nhiều vào yếu tố vùng miền và địa phương. Tùy vào từng quan niệm mà mỗi vùng miền sẽ có cách bài trí bát sâm thờ khác nhau.
Thông thường, bát sâm sẽ được đặt tại vị trí trước bát hương và dưới kỉ chén thờ. Cũng có một số trường hợp, bát sâm được đặt theo hàng dọc bên phải hay bên trái của bản thờ.
3. Nên chọn bát sâm bằng đồng hay gốm sứ ?
Hiện nay, đời sống vật chất và đời sống tinh thần ngày càng được nâng cao. Bộ bàn thờ nói chung và vật phẩm thờ nói riêng rất được quan tâm và chú trọng.
Những mẫu đồ thờ được làm từ nhiều chất liệu khác nhau, trong đó, phổ biến nhất là bộ đồ thờ bằng đồng và bộ đồ thờ chất liệu gốm sứ. Vậy nên chọn chất liệu đồng hay gốm sứ ?
Đây cũng là vấn đề nhiều gia chủ quan tâm và thắc mắc khi chọn bát sâm nói riêng và chọn bộ đồ thờ cúng nói chung.
Theo thuyết Ngũ hành, Kim- Mộc-Thủy-Hỏa-Thổ là 5 yếu tố tạo nên vạn vật thuở sơ khai. Đây cũng là lý thuyết cơ bản khi bài trí bộ đồ thờ vì sự dung hòa và kết hợp của những yếu tố trên sẽ giúp cân bằng luồng khí, đem đến phong thủy tốt cho bàn thờ gia tiên.
Thông thường, trên bàn thờ gia tiên, bài vị bằng gỗ tượng trưng cho Mộc, chén nước đặt trên bàn thờ đại diện cho hành Thủy, ngọn nến và đèn dầu tượng trưng cho hành Hỏa và vật phẩm chất liệu gốm sứ tượng trưng cho hành Thổ.
Chính vì thế, khi chọn lựa bát sâm hay các vật phẩm thờ khác, nên chọn sản phẩm làm từ chất liệu gốm sứ để đem đến sự đủ đầy và hài hòa của các yếu tố phong thủy.
>>> Tham khảo ngay: Mẫu bộ đồ thờ Bát Tràng đẹp, giá rẻ
4. Chất liệu men của bát sâm và ý nghĩa phong thủy
Đáp ứng nhu cầu trang hoàng không gian thờ tự, các vật phẩm thờ hiện nay được thiết kế theo nhiều kiểu dáng và chất liệu khác nhau. Mỗi dòng men lại mang ý nghĩa và chứa đựng những giá trị phong thủy riêng. Cụ thể như sau :
4.1 Bát sâm chất liệu men rạn đắp nổi
Đây là bài men được phục chế từ dòng men cổ, được sử dụng phổ biến trên sản phẩm gốm sứ nghệ thuật và gốm sứ tâm linh. Chất liệu men rạn sẽ được sử dụng để làm nền, tạo điểm nhấn bằng họa tiết trang trí đắp nổi tinh tế mang đậm giá trị tâm linh.
Men rạn là sự kết hợp hài hòa của nhiều dòng men khác nhau, trong đó , nếu coi màu của họa tiết hoa văn là men chính, có màu vàng thổ là màu men vẽ, tượng trưng cho hành Thổ. Theo ngũ hành tương sinh thì màu men của sản phẩm tốt với gia chủ mệnh Kim và khắc với gia chủ mệnh Thủy.
Nếu coi màu của men rạn là màu chính, khi đó men rạn có màu xám ngà hay xám nhạt, tượng trưng cho hành Kim. Màu men này rất tốt cho gia chủ mệnh Thủy nhưng lại không tốt cho gia chủ mệnh Mộc.
4.2 Bát sâm men lam trắng
Men lam trắng là màu men được sử dụng phổ biến trên sản phẩm đồ thờ, là dòng men cổ xưa nhất tại làng nghề Bát Tràng.Chất men này có màu xanh nhạt, tượng trưng cho tính Thủy. Vì thế, nó phù hợp với gia chủ mệnh Mộc, khắc gia chủ mệnh Hỏa.
Lưu ý : Những thông tin về phong thủy chỉ mang tính chất tham khảo, giúp người dùng hiểu hơn về ý nghĩa của sản phẩm.
Trên đây là một số ý nghĩa của bát sâm thờ và cách chọn lựa, bài trí bát sâm phù hợp phong thủy. Bài viết hi vọng đã đem đến chia sẻ hữu ích cho bạn đọc.
